SERGIUSZ Z RADONEŻA, mnich, cudotwórca (Prepodobnyj Siergij, igumien Radonieżskij i wsieja Rossii czudotworec), 5/18 lipca (rocznica otwarcia relikwii w 1422 r.) i 25 września/8 października (rocznica śmierci). Urodził się w 1313 r. w Rostowie. Jego rodzice św. Cyryl i św. Maria byli bojarami. Zmarli około 1337 r., a w 1992 r. Rosyjska Cerkiew Prawosławna zaliczyła ich do grona świętych. Bartłomiejowi (świeckie imię świętego) nauka przychodziła z wielkim trudem. Zdolność łatwego przyswajania wiedzy otrzymał pewnego razu w sposób cudowny, gdy żarliwie modlił się prosząc Boga o pomoc. Rodzice skromnego i cichego chłopca przenieśli się do położonego nie opodal Moskwy Radoneża. Wkrótce zmarli, a on wraz z owdowiałym bratem Stefanem zaszył się w głębi lasu, gdzie zbudowali cele i kapliczkę. Tak powstał zaczątek przyszłej słynnej Ławry Troicko-Siergijewskiej. W 1337 r. Bartłomiej złożył śluby zakonne i otrzymał imię Sergiusz. Szybko zasłynął świętością życia. W pobliżu jego celi zaczęli osiedlać się, przybywający do młodego jeszcze mnicha po poradę, inni ludzie pragnący żyć w modlitwie, poście i pracy. W 1354 r. Sergiusz został ihumenem nowego monasteru. Będąc wzorowym przełożonym udzielał wielu porad m.in. św. Aleksemu, metropolicie moskiewskiemu. Błogosławił też św. wielkiego księcia Dymitra Dońskiego na wojnę z Tatarami i wielokrotnie godził skłóconych ze sobą ruskich książąt. Słynął również z czynionych cudów i daru uzdrawiania chorych. Św. Sergiusz zmarł w 1392 r., a ciało zgodnie z jego wolą pogrzebano w ziemi. W 1422 r. otwarto grób i wydobyto relikwie. Wkrótce na tym samym miejscu powstał sobór Świętej Trójcy. Do dziś do ławry przybywają setki tysięcy wiernych proszących o wstawiennictwo Sergiusza przed Bogiem. Ze względu na swe zasługi dla Cerkwi, święty często nazywany jest "Ihumenem Ziemi Ruskiej". Obok św. Serafina z Sarowa, św. Sergiusz jest najbardziej znanym spośród wszystkich rosyjskich świętych. Został kanonizowany przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną w 1452 r. Jego kult wykracza daleko poza granice słowiańskiego prawosławia. Święty jest adresatem modlitw osób mających problemy z nauką oraz w intencji wyzbycia się dumy. Popularność świętego sprawiła, iż poświęcono mu bardzo dużo ikon. Jednak w porównaniu ze św. Serafinem z Sarowa jego przedstawienia ikonograficzne są bardziej jednolite. Z nielicznymi wyjątkami ukazywany jest jako stary człowiek z jasnokasztanową, rzadziej siwą, równą, jakby przystrzyżoną brodą. Ubrany jest w szaty mnicha wielkiej schimy z paramanem na piersi i gołą głową. Prawą dłoń ma złożoną w błogosławieństwie, w lewej trzyma zwinięty zwój. Imię Sergiusz pochodzi od łacińskiej nazwy rodu Sergii.